wtorek, 8 kwietnia 2014

Najlepszy film w historii kina

Niespodzianka: pod każdym polskim tytułem  - znajduje się fragment prezentowanego filmu!


Ten najlepszy...
On gdzieś tu jest.
Gdzieś się schował.
Zaraz go znajdziemy.

W 2012 roku „The International Film Magazine Sight&Sound” za sprawą reżyserów, filmowców, krytyków z całego świata ogłosił, że po 50 latach nastąpiła zmiana na miejscu numer 1.
Zawrót głowy” (Vertigo) Hitchcocka pokonał Orsona Wellsa i jego „Obywatela Kane'a”.

Kilka miesięcy temu opisywałem tą historię, przedstawiałem film i scenę w restauracji, z odbiciem w lustrze i stojącą Kim Novak, uchwyconą jak na obrazie mistrza pędzla epoki renesansu.

Nie. 'Zawrót głowy' nie jest najlepszym filmem. Zdecydowanie. 'Obywatel Kane' go przewyższa.
Chociaż do dziś trudno zrozumieć niektóre sceny z Vertigo, ale dzięki wywiadowi Truffaut z Hitchcockiem, wiemy np., że scena Kim i Jamesa w pokoju hotelowym ociera się o nekrofilię...

Więc który?

Mistrz Kurosawa? „Siedmiu samurajów” czy „ Tron we krwi”?
A może ten japoński, który we wszystkich zestawieniach światowych jest na miejscu 3 ?
Tokijska opowieść” Yasujiro Ozu? Jest lepszy niż dzieła Kurosawy.

Francuskie 'Reguły gry' Renoira z miejsca 4 ?
Cudowna 'Atalanta' z baśniową podwodną wędrówką, którą tak bardzo zachwycał się Truffaut?
Czy też film 'Komedianci' ? Został uznany we Francji za najlepszy film kiedykolwiek nakręcony nad Sekwaną. I to zrobiony jeszcze podczas okupacji niemieckiej!

A może coś z początków kina?
'Nietolerancja'? 'Narodziny narodu'? 'Chciwość'?
Czy film, w który trudno uwierzyć nawet dziś? Jak można było w roku 1927 nakręcić takie dzieło jak 'Metropolis'? Z którego zresztą podpatrzono scenę do świetnego 'Artysty'.

Geniusz Chaplina, Keatona?
Langa, Felliniego, Antonioniego?
Burleska Lloyda?
Slapstick Sennetta?
Czarna komedia – 'Arszenik i stare koronki', 'Paragraf 22' ?

A może western z niezapomnianą melodią - →Piosenka z westernu " 3:10 do Yumy"

Baśniowy 'Czarnoksiężnik z krainy Oz' ?- z olbrzymią ilością błędów, ale jak to do dziś się ogląda!!!

Francuska 'Nowa Fala' ? - →'Do utraty tchu'

Włoski neorealizm?

Kino irańskie z osiągnięciami lat ostatnich?

Film gangsterski czy Film Noir?



Oczywiście istnieje lista 10-20 najlepszych filmów w całej historii kina.
Arcydzieł sztuki filmowej. Co do których znawcy nie mają cienia wątpliwości.
Analizowane, rozkładane na czynniki pierwsze w ukazujących się publikacjach, omawiane na spotkaniach i w szkołach filmowych.

Wybitne warsztatowo.
Te, które zrewolucjonizowały X muzę. Jak np. 'Obywatel Kane' z roku 1941. To co zrobił Orson Welles, do dziś pozostało w historii kina jako prawie najdoskonalsze odkrycie sztuki cinema. Geniusz tego obrazu – nikt wcześniej nie dokonał takiego przełomu w filmowaniu, nie zastosował tylu nowych technik. 'Kane' zawsze będzie lepszy od 'Matrixa'.

Wciąż mało uchwycone i zrozumiane 'Vertigo'.

Pancernik Potiomkin' i słynna scena na schodach.

Będąca w pierwszej 5 - „Bitwa o Algier' – wręcz dokument filmowy!

Piknik pod wiszącą skałą' – tajemniczy, piękny i zamknięty w niewyjaśnionej historii.

'Towarzysze broni' – arcydzieło francuskie, podziwiane przez krytyków.

'Złodzieje rowerów' – przejmujący, zapierający dech w piersiach obraz ojca i syna na włoskich ulicach.


Problem w zestawieniu listy jest jeden. Bawiąc się w numerację, im dalej, tym granica pomiędzy filmami zaciera się. Jeśli ten, to i ten także. Trudno o dobre kryterium. Takim mogłoby być wyróżnienie w postaci nagród filmowych. Znaczących trzech festiwali europejskich oraz tej za oceanem.
Ale nie zawsze wybitne filmy zostały nagrodzone. Niekiedy dwa spotkały się w jednym roku. Nie zawsze było miejsce na festiwalu, a czasami kunszt i geniusz filmu odkryto po paru latach, gdy ten dotarł do publiczności.

Według mnie, najwspanialsze filmy powstały do połowy lat 60-tych.
Złota Era Hollywood 1930-1950, francuska fala, neorealizm, wybitne diamenty amerykańskie i niemieckie ery kina niemego.
Dziś takiego kina już nie ma.
Prawdziwe, wielkie obrazy powstały dawniej.
I dla kinomana to wielka uczta za każdym razem, gdy tak łatwo można je odnaleźć, zgasić światło i czekać na seans.

Nie 'przemyciłem' żadnego ulubionego filmu. Nie starałem się na siłę o 'bardzo dobry' byleby tylko był wyróżniony.
Oto lista najwybitniejszych filmów w całej historii kina.
Arcydzieł wbijających w fotel.
I pod względem warsztatowym i samej opowiedzianej historii ( dziś raczej to drugie).

Gdybym miał wskazać na najlepszy film wszech czasów, a takie pytanie często jest mi zadawane – to odpowiem jak zawsze: Najwybitniejszy to: i tu lecą tytuły zaprezentowane poniżej. Nie ma najlepszego filmu. Jest takich może 5, 10...

Ale gdyby ktoś bardzo nalegał, dalej oczekiwał odpowiedzi, to powiem:

Nie uważam, że to film najlepszy, ale to taki film, po obejrzeniu którego czuję się spełniony.
Daje mi wiele radości, chwilowy smutek zastępuje śmiechem, nie mogę oderwać wzroku od ekranu za każdym razem. I jeszcze kończy się wspaniale! Nawet teraz pojawił się uśmiech na ustach.
Chaplin i jego „ Dzisiejsze czasy' :))

Piękna aktorka, której smutną historię z filmu pamiętamy, to Paulette Godard. Małżonka samego Chaplina, a później, przez 32 lata żona wybitnego pisarza, którego powieść „Na zachodzie bez zmian” (Erich Maria Remarque) została sfilmowana i również osiągnęła poziom mistrzostwa.

Lista oraz przypomnienie filmu „Dzisiejsze czasy”.




2001:ODYSEJA KOSMICZNA ( 2001: A Space Odyssey) – reż. Stanley Kubrick, USA /UK 1968

ATALANTA ( L'Atalante) – reż. Jean Vigo, Francja 1934

BITWA O ALGIER ( La Battaglia di Algeri) – reż. Gillo Pontecorvo, Algieria/Włochy 1965

BULWAR ZACHODZĄCEGO SŁOŃCA ( Sunset Boulevard) – reż. Billy Wilder, USA 1950

CHCIWOŚĆ ( Greed) – reż. Erich von Stroheim, USA 1923

CZARNOKSIĘŻNIK Z KRAINY OZ ( The Wizard of Oz)– reż. Victor Fleming, King Vidor, George Cukor, Mervyn LeRoy, USA 1939

DESZCZOWA PIOSENKA (Singin' in the Rain)– reż. Stanley Donen, Gene Kelly, USA 1952

DZIENNIK WIEJSKIEGO PROBOSZCZA ( Journal d'un cure de campagne) – reż. Robert Bresson, Francja 1951

DZISIEJSZE CZASY ( Modern Times) – reż. Charles Chaplin, USA 1936

EWANGELIA WEDŁUG ŚW. MATEUSZA ( Il vangelo secondo Matteo) – reż. Pier Paolo Pasolini, Francja/Włochy 1964

FANNY I ALEKSANDER ( Fanny och Alexander)– reż. Ingmar Bergman, Szwecja/RFN/Francja 1982

GENERAŁ( The General) – reż. Buster Keaton, USA 1927

GORĄCZKA ZŁOTA ( The Gold Rush) – reż. Charles Chaplin, USA 1925

GRONA GNIEWU (The Grapes of Wrath) – reż. John Ford, USA 1940

KIESZONKOWIEC ( Pickpocket) – reż. Robert Bresson, Francja 1959

KOMEDIANCI( Les Enfants du paradis) – reż. Marcel Carne, Francja1945

KONFORMISTA ( The Conformist) – reż. Bernardo Bertolucci, Włochy 1970

LA STRADA (La Strada) – reż. Federico Fellini, Włochy 1954

LAWRENCE Z ARABII (Lawrence of Arabia) – reż. David Lean, UK 1962

LISTA SCHINDLERA ( Schindler's List) – reż. Steven Spielberg, 1993

M - MORDERCA ( M – Morder unter uns) – reż. Fritz Lang, Niemcy 1931

METROPOLIS ( Metropolis) – reż. Fritz Lang, Niemcy 1927

MĘCZEŃSTWO JOANNY D'ARC ( La Passion de Jeanne d'Arc) – reż. Carl Theodor Dreyer, Francja 1927

NARODZINY NARODU ( The Birth of a Nation) – reż. D.W. Griffith, USA 1915

NIETOLERANCJA ( Intolerance) – reż. D.W. Griffith, USA 1916

NOSFERATU (Nosferatu, eine Symphonie des Grauens) – reż. F.W. Murnau, Niemcy 1922

NA ZACHODZIE BEZ ZMIAN (All Quiet on the Western Front) – reż. Lewis Milestone, USA 1930

OBYWATEL KANE (Citizen Kane) – reż. Orson Welles, USA 1941

OJCIEC CHRZESTNY (Godfather) – reż. Francis Ford Coppola, USA 1972

OJCIEC CHRZESTNY II (Godfather part II) – reż. Francis Ford Coppola, USA 1974

OSIEM I PÓŁ ( Otto e mezzo) – reż. Federico Fellini, Włochy 1963

PANCERNIK POTIOMKIN ( Bronenosets Potyomkin) – reż. Sergiej Eisenstein, Grigori Aleksandrow, Rosja 1925

PATHER PANCHALI ( aka: Song of the Little Road) – reż. Satyajit Ray, Indie 1955

PERSONA ( Persona) – reż. Ingmar Bergman, Szwecja 1966

PIKNIK POD WISZĄCĄ SKAŁĄ (Picnic at Hanging Rock) – reż. Peter Weir, Australia 1975

PORTIER Z HOTELU ATLANTIC ( Der Letzte Mann) – reż. F. W. Murnau, Niemcy 1924

POSZUKIWACZE ( The Searchers) – reż. John Ford, USA 1956

PÓŁ ŻARTEM PÓŁ SERIO ( Some Like It Hot) – reż. Billy Wilder, USA 1959

PRZYGODA ( L'avventura) – reż. Michelangelo Antonioni, Włochy 1960

RASHOMON(Rashomon – aka: In the Woods) – reż. Akira Kurosawa, Japonia 1950

REGUŁY GRY ( La Regle De Jeu) – reż. Jean Renoir, Francja 1939

RZYM, MIASTO OTWARTE ( Roma, citta aperta) – reż. Roberto Rossellini, Włochy 1945

SIEDMIU SAMURAJÓW ( Shichinin no samurai) – reż. Akira Kurosawa, Japonia 1954

SIÓDMA PIECZĘĆ ( Det sjunde inseglet) – reż. Ingmar Bergman, Szwecja 1957

ŚWIATŁA WIELKIEGO MIASTA ( City Lights) – reż. Charles Chaplin, USA 1931

TAM, GDZIE ROSNĄ POZIOMKI ( Smultronstallet) – reż. Ingmar Bergman, Szwecja 1957

TESTAMENT DOKTORA MABUSE ( Das Testament des Dr. Mabuse) – reż. Fritz Lang, Niemcy 1933

TOKIJSKA OPOWIEŚĆ (Tokyo monogatari) – reż. Yasujiro Ozu, Japonia 1953

TOWARZYSZE BRONI ( Le Grande Illusion) – reż. Jean Renoir, Francja 1937

TRZECI CZŁOWIEK (The Third Man) – reż. Carol Reed, UK 1949

UCIECZKA SKAZAŃCA ( Un condamne a mort s'est echappe ou Le vent souffle ou il veut) – reż. Robert Bresson, Francja 1956

UMBERTO D. ( Umberto D.) - reż. Vittorio de Sica, Włochy 1952

WIECZÓR KUGLARZY ( Gycklarnas afton) – reż. Ingmar Bergman, Szwecja 1953

WSCHÓD SŁOŃCA (Sunrise: The Song of Two Humans) - reż. Friedrich Murnau, USA 1927

WSPANIAŁOŚĆ AMBERSONÓW ( The Magnificent Ambersons) – reż. Orson Welles, USA 1942

WSZYSCY JESTEŚMY MORDERCAMI ( Nous sommes tous des assassins) – reż. Andre Cayatte, Francja 1952

WSZYSTKO O EWIE ( All About Eve) – reż. Joseph L. Mankiewicz, USA 1950

ZAWRÓT GŁOWY (Vertigo) – reż. Alfred Hitchcock, USA 1958

ZESZŁEGO ROKU W MARIENBADZIE ( Last Year at Marienbad) – reż. Alain Resnais, Francja/Włochy 1961

ZŁODZIEJE ROWERÓW (Ladri di biciclette - Bicycle Thieves) – reż. Vittorio de Sica, Włochy 1948